«روشنفکران ما از بعد از شهریور ۱۳۲۰ روز‌به‌روز در این اندیشه راسخ‌تر می‌شوند که ایرانی خود هرگز به صلاح وضع خویشتن قادر نیست و باید مثل مهرهٔ شطرنج منتظر باشد تا بازیگری درباره‌اش تصمیم بگیرد.
همیشه به ما چنین تلقین شده که منتظر باشیم تا حزب محافظه‌کار در انگلستان روی کار خواهد آمد یا حزب کارگر، در آمریکا دمکرات‌ها برنده خواهند شد یا جمهوری‌خواهان و آنگاه منتظر بمانیم که سیاست آن حزب دربارهٔ «خاورمیانه» و «خلیج فارس» چه خواهد بود و دربارهٔ ما چه تصمیمی می‌گیرد.
این اندیشه حیثیتِ تاریخی ما را تباه کرده و قصه از همین‌‌جا شروع می‌شود.»
از کتاب «با چراغ و آینه»، محمدرضا شفیعی کدکنی
۱۷ آبان ۹۹ ، ۱۸:۳۳
